top of page

กรณี COVID-19 ที่สมุทรสาครสะท้อนอะไรในสังคมไทย?

  • Writer: Admin
    Admin
  • Dec 20, 2020
  • 1 min read


หลังข่าวการตรวจพบผู้ติดเชื้อโควิด-19 มากกว่า 500 ราย (จากราว 1000 ราย) ในคืนวันที่ 19 ธันวาคม2020 ที่ผ่านมา ในบริเวณจังหวัดสมุทรสาคร ได้นำไปสู่การตั้งคำถามและข้อถกเถียงมากมายในโลกออนไลน์อย่างกว้างขวาง ทางนิสิตนักศึกษาแพทย์เพื่อประชาธิปไตย ขอรวบรวมประเด็นสำคัญ ๆ ที่เป็นที่พูดถึงอย่างมากว่า “โควิดรอบนี้ สะท้อนอะไรในสังคมไทย”


(1) ความไร้ประสิทธิภาพและความล้มเหลวของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งนำไปสู่ “ถอดถอนอนุทิน” ที่ขึ้นเทรนด์ในทวิตเตอร์อย่างรวดเร็ว


เป็นที่ทราบกันดีตั้งแต่นายอนุทิน ชาญวีรกุล เข้ารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการการกระทรวงสาธารณสุขตั้งแต่ปี 2019 เขาได้ตกเป็นข้อครหาและวิจารณ์อย่างหนักจากทั้งคนในวงการแพทย์ สาธารณสุข และนอกวงการ


อนุทินนอกจากจะไม่มีพื้นหลังทางสาธารณสุขมาก่อน (ไม่ได้เป็นแพทย์, บุคลการสาธารณสุข และไม่เคยมีการศึกษาด้านสาธารณสุขในระด้บอุดมศึกษา) เขายังริเริ่มโครงการ “ประหลาด” มากมาย ทั้งโครงการเสรีกัญชา, สามสิบบาทรักษาทุกที่ และล่าสุดคือทัศนะของเขาต่อโรคโควิด-19 หลายคนมองว่าอนุทินไม่สามารถแก้ปัญหาสำคัญในวงการสาธารณสุขไทย ทั้งปัญหาขาดแคลนแพทย์, เวลาพักผ่อนที่ไม่พอของแพทย์, การขาดความเข้าใจในสุขภาพของประชาชน ไปจนถึงการรักษาบริการสุขภาพของรัฐที่ขึ้นชื่อว่า “รอโคตรนาน”


อาจด้วยการไม่มีพื้นฐานในวิทยาศาสตร์การแพทย์มาก่อน ทำให้เมื่อครั้งโควิดระบาดแรก ๆ ในไทย เขาปรามาสโรคไว้หลายครั้ง ทั้งว่า “โรคกระจอก” “ไข้หวัดธรรมดา” ซึ่งส่งผลต่อการรับรู้และเข้าใจของโรคและในฐานะผู้ที่มีตำแหน่งสูงเช่นนี้ ยิ่งไม่ควรออกมาแสดงความเห็นเช่นนี้เลย


(2) ปัญหาแรงงานข้ามชาติผิดกฎหมาย สภาพความเป็นอยู่ในการทำงาน และความล้มเหลวของระบบราชการไทยในการรับมือกับมัน


เป็นที่รายงานว่าในจำนวนส่วนใหญ่ของผู้ติดเชื้อเป็นแรงงานข้ามชาติจากประเทศเพื่อนบ้านของไทยที่ประกอบอาชีพในบริเวณตลาด/แพกุ้ง สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นอะไร?


อันดับแรก ก่อนจะมีการประกาศจำนวนผู้ติดเชื้อในวันนี้ ได้มีการสั่ง “ห้ามโยกย้ายแรงงานต่างชาติ” ซึ่งน่าสงสัยว่าหมายถึงเฉพาะแรงงานต่างชาติที่จดทะเบียนกับรัฐไทยเท่านั้นหรือไม่ และถ้าไม่ได้จดทะเบียนถูกต้องตามกฎหมายล่ะ? นอกจากนี้ยังรวมถึงปัญหาการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลรัฐของแรงงานต่างชาติเหล่านี้ ซึ่งในปัจจุบันคือการเข้าตรวจโรคโควิดที่คนกลุ่มนี้อาจขาดการเข้าถึงต่าง ๆ


แรงงานผิดกฎหมายในไทยเกิดจากอะไร? — ส่วนหนึ่งที่ปฏิเสธไม่ได้ คือความล้มเหลวของรัฐต่อการจัดการลงทะเบียนพวกเขา “รัฐบาลไม่มีความพร้อมใดๆในการพัฒนาระบบการต่ออายุ ... ทำให้ต่อไปแรงงานที่เข้ามาอย่างถูกกฎหมาย อาจจะกลายเป็นแรงงานที่ผิดกฎหมายทันทีหากเปลี่ยนนายจ้าง ซึ่งมีความกังวลว่าจะมีแรงงานนับแสนคน จะหลุดออกจากระบบในการต่ออายุปี 2563 นี้” นายอดิศร เกิดมงคล ผู้ประสานงานเครือข่ายองค์กรด้านประชากรข้ามชาติ ระบุไว้กับสำนักข่าวอิสราตั้งแต่ปลายปีที่แล้ว


นอกจากนี้ สภาพความเป็นอยู่ในที่ทำงานของแรงงานเหล่านี้เป็นไปได้สูงว่ามีส่วนต่อการติดเชื้อในพื้นที่อย่างมาก ทั้งการเป็นอยู่ที่แออัด และสภาพที่ทำงานที่ไม่เหมาะสม ซึ่งนำไปสู่การตั้งคำถามต่อการจัดการกับความเป็นอยู่ของแรงงานต่างชาติที่เป็นดั่งกำลังสำคัญที่ข่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจทุนนิยมของไทยไปข้างหน้า แต่กลับอาจไร้การดูแลอย่างเป็นรูปธรรมจากภาครัฐหรือแม้แต่ผู้จ้างเอง


(3) สรุปรัฐตรวจโควิด-19 ฟรีจริงมั้ย ?


จากข่าวนี้ ทั้งหมดเริ่มต้นจากสตรีสูงวัยเจ้าของแพกุ้งในสมุทรสาครที่พบว่าตนเองมีอาการของโรคโควิดและตัดสินใจไปตรวจที่โรงพยาบาลมหาชัย จนพบว่าตนเองติดเชื้อและนำไปสู่การกระจายตรวจคนรอบ ๆที่เป็นกลุ่มเสี่ยง


ประเด็นคือ “โรงพยาบาลมหาชัย” เป็นโรงพยาบาลเอกชน ซึ่งมีการระบุค่าตรวจโควิดอยู่ที่ 4,500 - 5,500 บาท ถามว่าถ้าสตรีรายนี้ไม่มีเงินมากพอไปตรวจ เธอจะทราบได้ไหมว่าตัวเองป่วย


หลายคนอาจจะสงสัยว่าประเทศไทยก็มีการตรวจโควิดฟรีของรัฐไม่ใช่หรือ? คำตอบคือ ใช่ แต่จากการรายงานใน Our World in Data พบว่าประเทศไทยไม่มีการตรวจเชื้อในประเทศเกิน 100 รายต่อประชากร1 ล้านคน ตั้งแต่สิ้นเดือนมิถุนายน 2020 ถือว่าเป็นประเทศที่แทบจะต่ำมากที่สุดในโลกก็ว่าได้ หากเทียบข้อมูลจำนวนการตรวจโรคต่อวันต่อประชากร 1 ล้านคนในวันที่ 18 ธันวาคม 2020 ที่ผ่านมา ไทยต่ำที่สุดในทวีปเอเชีย เป็นรองเพียงประเทศไต้หวันเท่านั้น นอกจากนี้ประเทศอื่น ๆ ที่มีอัตราตรวจต่ำกว่าไทยเป็นประเทศในทวีปแอฟริกาที่มีปัญหาด้านความมั่นคงในประเทศเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว


ข้อมูนี้ยังชี้ให้เห็นว่าช่วงก่อนหน้านี้เป็นเวลาหลายเดือนที่ไทยไม่มีการติดเชื้อภายในประเทศ (local transmission) อาจเป็นเพราะเรา “ตรวจน้อยมาก ๆ” เลยเหมือนไม่มียอดผู้ติดเชื้อ การไม่คิดตรวจโรคขนาดนี้ แน่นอนว่าทำให้ไม่มีใครทราบได้ว่าสรุป “กูติดโควิดยังวะ” เลย ยกเว้นแต่จะมีทุนทรัพย์มากกว่าสามพันบาทไปตรวจโควิดตามโรงพยาบาลเอกชน


สำหรับการตรวจโควิดที่สามารถเข้ารับการตรวจโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายในโรงพยาบาลของรัฐนั้น หากไม่ได้เดินทางมาจากต่างประเทศ จะต้อง (1) มีไข้ มีอาการรุนแรงต่าง ๆ ที่กำหนด หรือ (2) สัมผัสผู้ป่วยเท่านั้น สำหรับผู้ป่วยที่ไม่มีอาการ (asymptomatic) หรืออาการเบา ๆ (mild) นั้น จึงไม่สามารถเข้ารับการตรวจกับโงพยาบาลรัฐได้ฟรี ทั้ง ๆ ที่คนกลุ่มนี้อาจคิดเป็น 5 ถึง 80% ของผู้ป่วยทั้งหมด!


ที่มาข้อมูล:

Commentaires

© 2021 นิสิตนักศึกษาแพทย์เพื่อประชาธิปไตย

bottom of page